ΚΡΗΤΗ - ΑΠΟ ΤΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Τα αμέτρητα ευρήματα από τις ανασκαφές, σε Κνωσό, Φαιστό, Μάλια, Ζάκρο, σπήλαιο Καμαρών, Μύρτος, Ιεράπετρα, Κίσσαμος, Πέργαμος, Πολυρρήνεια, Κυδωνία, Γόρτυνα, κ.λπ. μας κάνουν γνωστές όλες τις συνήθειες της καθημερινής ζωής, άλλα και την οργάνωση των ανακτόρων, την οικονομία της εποχής, το εμπόριο, τη ναυτιλία, τη θρησκεία, την τέχνη, τον τρόπο ταφής, την εξωτερική πολιτική της εποχής κλπ.

Στη Ρωμαϊκή περίοδο η Κρήτη, κατακτάται και γίνεται ανεξάρτητη ρωμαϊκή επαρχία.

Η Γόρτυνα, που πάντα ήταν σύμμαχος της Ρώμης, έγινε η πρωτεύουσα του νησιού. Άλλες σημαντικές ρωμαϊκές πόλεις υπήρχαν στην Ελευθέρνα, στην Πολυρρήνια, στον Λιμήν Χερσονήσου και στην Άπτερα. Ο Χριστιανισμός εξαπλώθηκε και εδραιώθηκε στο νησί. Χτίστηκαν μάλιστα υπέροχες εκκλησίες, κυρίως παλαιοχριστιανικές βασιλικές. Υπάρχουν ερείπια από 40 τουλάχιστον βασιλικές αυτής της περιόδου. Οι πιο σημαντικές απ’ αυτές βρίσκονται στη Γόρτυνα, την Ίτανο, τη Χερσόνησο, τη Σούγια, τη Πάνορμο, την Ελούντα και τη Μητρόπολη.

Στη συνέχεια οι Άραβες - Σαρακηνοί καταλαμβάνουν το νησί, εκτός από τα Σφακιά. καταστρέφοντας την πρωτεύουσα Γόρτυνα και χτίζοντας μια νέα στη θέση του σημερινού Ηρακλείου. Στην περιφέρεια γύρω από τη νέα πρωτεύουσα έχτισαν μια τάφρο (Χάνδακα) και τη βάφτισαν El Khandak.
Ο στρατηγός του Βυζαντίου Νικηφόρος Φωκάς το 961 μ.χ., στη συνέχεια, απελευθέρωσε την Κρήτη από την Αραβική κατοχή Ο Χριστιανισμός άνθισε και πάλι, το Ηράκλειο έγινε έδρα του αρχιεπισκόπου ενώ εκκλησίες και μοναστήρια χτίστηκαν σ’ όλο το μήκος του νησιού. Πολλές εκκλησίες αυτής της περιόδου σώζονται σε όλο το νησί. Μερικές από τις πιο σημαντικές εκκλησίες είναι: η Παναγιά Κερά στην Κριτσά, ο Μιχαήλ Αρχάγγελος στην Επισκοπή, ο Αϊ Κυρ-Γιάννης στον Αλικιανό, ο Άγιος Νικόλαος στα Κυριακοσέλια, ο ‘Αγιος Φανούριος στην Μονή Βαρσαμόνερου, και ο Άγιος Φανούριος στην Κιθαρίδα. Μερικά από τα πιο σημαντικά μοναστήρια της περιόδου είναι: Μονή Αρκαδίου, Μονή Παλιανής, Μονή Γκουβερνιώτισσα, Μονή Αγίας Τριάδας, Μονή Γκουβερνέτου, Μονή Βροντήσι, Μονή Αγκαράθου, Μονή Τοπλού, Μονή Χαλεπά και Μονή Πρεβέλης.

Το 1.082 ο Αλέξιος Κομνηνός Β΄, για να ενισχύσει τον ιθαγενή πληθυσμό έστειλε αποίκους με επικεφαλής 12 αρχοντόπουλα από αριστοκρατικές οικογένειες του Βυζαντίου για να εγκατασταθούν στο νησί παραχωρώντας τους μεγάλες εκτάσεις και προνόμια. Αυτοί έγιναν οι γενάρχες των μεγάλων κρητικών οικογενειών.

Τα ονόματά αυτών Χορτάτζης, Μελισσινός, Καλλέργης, Γαβαλάς, Βλαστός, Σκορδύλης, Αρχολέος, Μουσούρος, Βαρούχας, Λίθινος, Αργυρόπουλος, Καλαφάτης. Συναντούνται διάφορα τοπωνύμια στην Κρήτη όπως το Σκορδύλο (ή Σκορδίλλο ή Σκορδίλω) στην Σητεία και στον Μυλοπόταμο κοντά στο Ρέθυμνο, τα Καλλεργιανά στην Κίσσαμο κοντά στο Καστέλλι, και το Κάλλεργο ή Καλέργω κοντά στο Ρέθυμνο. Υπάρχει επίσης μία βουνοκορφή στα Λευκά Όρη που ονομάζεται Καλλέργης. Στην Κάλυβο Μυλοποτάμου, παραμένει η ονομασία σε ύψωμα με την ονομασία «Στον (μ)Πόρο του Φώκα». Επίσης σημειώνουμε ότι το επώνυμο πολλών κατοίκων της περιοχής παρέμεινε το «Νιικηφόρος».

Τα οικόσημα των οικογενειών απαντώνται ακόμη και σήμερα, σε εκκλησίες και μνημεία σε όλη την Κρήτη. Μέλη αυτών των οικογενειών είναι επιφανή μέλη της σημερινής Ελληνικής κοινωνίας.

Στη συνέχεια οι Σταυροφόροι κατέκτησαν την Κωνσταντινούπολη και διαμέλισαν τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Το 1204 μ.χ. η Κρήτη δόθηκε από τους Σταυροφόροι στο Βονιφάτιο το Μομφερατικό, για περίπου χίλια νομίσματα από ασήμι και στη συνέχεια την πούλησε στο δόγη της βενετίας Ερρίκο Δάν δαλο. Η μόνη περιοχή που δεν κατακτήθηκε οριστικά ήταν τα Σφακιά, στην οποία παραχωρήθηκε ένα είδος τοπικής αυτονομίας.

Στη ζωγραφική, στη λογοτεχνία στην αρχιτεκτονική είναι έντονη η επίδραση της Ιταλικής Αναγέννησης. Μία νέα σχολή ζωγραφικής, η «Κρητική σχολή» δημιουργήθηκε. Ο ξακουστός αγιογράφος Δαμασκηνός φοίτησε μαζί με το Δομήνικο Θεοτοκόπουλο, γνωστό ως «Ελ Γκρέκο», στη σχολή της Αγίας Αικατερίνης του Ηρακλείου. Ο Βιτσέντζος Κορνάρος θεωρείται ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της κρητικής λογοτεχνίας, συγγραφέας γόνος εξελληνισμένης και αρχοντικής βενετσιάνικης οικογένειας, πιθανότατα με μεγάλη περιουσία .Ο Γεώργιος Χορτάτζης, επίσης όπως και πολλοί άλλοι.

Οι έμπειροι Βενετοί μηχανικοί έφτιαξαν μια σειρά αρχιτεκτονικά θαυμάτα, όπως τα τείχη για την οχύρωση της πόλης «Κάντια» (Ηράκλειο) που χτίζονταν για 100 ολόκληρα χρόνια. Επίσης κατασκεύασαν μια σειρά εκπληκτικών κάστρων σε στρατηγικά σημεία, καθώς και πολλούς πύργους που βρίσκονται διασκορπισμένοι στην Κρητική επαρχία.




 Επιμέλεια άρθρου
 Διαμαντή Παρασκευή

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια