ΚΑΡΣΙΛΑΜΑΣ - ΑΝΤΙΚΡΥΣΤΟΣ

 Μ. Ασία - Καρσιλαμάς - Αντικρυστός           

Ο Αντικρυστός ή Καρσιλαμάς είναι ο κατ' εξοχήν χορός του μικρασιατικού κυρίως χώρου. Μουσικά, αποτελείται από πολλά τραγούδια και οργανικές μελωδίες. Ρυθμικά, συντίθεται από πολυσύνθετα 9σημα μέτρα σε 4 μορφικούς τύπους. Η αγωγή του ρυθμού είναι μεταβλητή, άλλοτε γρήγορη και άλλοτε αργοσύντομη, έτσι όπως χορεύεται στις διάφορες περιοχές της Μικράς Ασίας, την Ανατολική και Δυτική Θράκη και στα παράκτια γειτονικά νησιά της Μικράς Ασίας (Μυτιλήνη, Χίο, Λήμνο, Σάμο, κλπ.)
Ο ρυθμός είναι 9σημος στα 9/8. Ο πρώτος τύπος αναλύεται σε 3.2.2.2. Ο δεύτερος τύπος σε 2.3.2.2. Ο τρίτος τύπος σε 2.2.3.2. Και ο τέταρτος τύπος σε 2.2.2.3. Ο επικρατέστερος τύπος Αντικρυστού είναι ο τέταρτος, δηλαδή 2.2.2.3. Συνοψίζοντας τα 4 μέτρα, κατά την αρχαία μετρική, έχουμε ένα σύνθετο απλό μετρικό σχήμα από δάκτυλο και παλιμβάκχειο, όπως ακομπανιάρεται από τα μουσικά όργανα στη Θράκη.

Το αντίστοιχο μετρικό σχήμα στο μικρασιατικό χώρο είναι διαφορετικό, και αποτελείται από δάκτυλο, σπονδείο, σπονδείο και μολοσσό και άλλοτε από δάκτυλο, σπονδείο, δάκτυλο, και μολοσσό.

Ο χορός στη Μικρά Ασία, στα νησιά και στην Ανατολική Θράκη είναι ελεύθερος κατά ζεύγη (άνδρας-γυναίκα) αντικρυστά, σε αντίθετη ελαφρά στροφική κίνηση. Τα βήματα του χορού είναι 8. Καλύπτουν 2 μέτρα με εναλλαγή ποδιών 4+4 σε δύο 9σημα μέτρα. Στην πρώτη τετράδα βημάτων ο άνδρας κινείται αντίκρυ στη γυναίκα με δεξί πόδι και σε δεξιά κίνηση. Αντίθετα, η γυναίκα απέναντι στον άντρα, με αριστερό πόδι και σε αριστερή κίνηση. Στη δεύτερη τετράδα ο άνδρας με το αριστερό και η γυναίκα με το δεξί. Η μόνη εθιμική διαφορά στον άνδρα και στη γυναίκα είναι η αντίθετη χορευτική κίνηση, χωρίς να αντικρύζονται κατά πρόσωπο και κατάματα.

Ο Καρσιλαμάς, παράλληλα, είναι και οικογενειακός χορός των Μικρασιατών, σε κλειστό χώρο. Είναι εντυπωσιακός και αποτελεί μια ιδιαιτερότητα ως προς την ευγενική παρουσία του ζευγαριού, τη χάρη και την ομορφιά του. Είναι ευκαιριακός χορός γνωριμίας νεαρών ζευγαριών. Ο νέος, κατά το έθιμο, ζητά την άδεια από τους γονείς της νεαρής κοπέλας να τη χορέψει. Και αφού πάρει τη σχετική άδεια, στη διάρκεια του χορού τα ζευγάρια περνούν χορευτικά μπροστά από τους γονείς των και υποκλίνονται ευγενικά. Επίσης είναι και ο χορός της οικοδέσποινας και του οικοδεσπότη, όταν πρώτα αυτοί, κατά το έθιμο, ξεκινούν το χορό για να τον συνεχίσουν οι καλεσμένοι, στην όποια γιορτή κι αν έχουν στο σπίτι τους.

Περιγραφή και ανάλυση του χορού

Η μελωδία, απ' όσα εξέθεσα, αααποτελείται από 9 χρονικές μονάδες σε 4 μορφικούς τύπους, ανάλογα με τη θέση του 3σήμου. Παραθέτω την όλη μουσικοχορευτική κίνηση ανάλογα των τριών χρονικών μονάδων και στους τέσσερες χορευτικούς τύπους. Τα βήματα του χορού είναι 8 και καλύπτουν δύο 9σημα μέτρα σε δύο αντίθετες πλάγιες κινήσεις, δεξιά και αριστερά.

Άνδρας (1ο μοτίβο): Δεξιά Δ1, Α2, Δ3 με Α4, άγγιγμα στη μύτη του ποδιού μπροστά λοξά αριστερά και σε άλλες περιοχές λοξά στον αέρα. (2ο μοτίβο):
Αριστερά Α5, Δ6, Α7 με Δ8 κατά τον ίδιο τρόπο, με μόνη διαφορά την εναλλαγή των ποδιών. Το ίδιο με εναλλαγή ποδιών κινείται και η γυναίκα.

Όπως παρατηρούμε, τα 8 βήματα καλύπτουν δύο μελωδικά μέτρα, με δύο χρονικές μονάδες για κάθε βήμα και τρεις για τους αντίστοιχους πόδας Α4 και Δ8. Αντίστοιχα στον 1ο τύπο η θέση του βήματος των τριών χρόνων μετακινείται στα επί τόπου βήματα Δ1 και Α5. Στον 2ο τύπο η θέση του βήματος των τριών χρόνων μετακινείται στο Α2 και Δ6. Και στον 3ο τύπο η θέση των τριών χρόνων μετακινείται στο Δ3 και Α7.

Η μορφή του χορού και οι θέσεις των χορευτικών βημάτων αλλάζουν ανάλλογα με το μετρικό σχήμα της μουσικής. Ο μεγαλύτερος αριθμός τραγουδιών ακολουθεί κυρίως τον τέταρτο τύπο, 2.2.2.3. Παραθέτω τα ανδρικά και τα γυναικεία χορευτικά βήματα στις αντίστοιχες χρονικές μονάδες της μουσικής.

 📧Έχετε κάποια παρατήρηση για το παρόν περιεχόμενο; Θα χαρούμε να σας ακούσουμε

▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃▃